Κάποιος μπορεί να μην έχει ακούσει ποτέ αυτή τη λέξη ή κάποιος άλλος να έχει στο μυαλό του το Κολλέγιο Αθηνών που ιδρύθηκε το 1929. Εάν κάποιος έχει συνδέσει, λοιπόν, εκείνο το Κολλέγιο με τα σημερινά, δεν έχουν μεταξύ τους καμία απολύτως σχέση.
Το Κολλέγιο Αθηνών ήταν, και είναι, ιδιωτικό σχολείο και παρέχει υπηρεσίες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Τα Κολλέγια, για τα οποία έχει γίνει τόση μεγάλη φασαρία, παρέχουν υπηρεσίες μετα-δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Στην Ελλάδα, η τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι υποχρέωση από το Κράτος και απαγορεύεται ρητά, βάσει του άρθρου 16 του Συντάγματος, η ίδρυση ιδιωτικών ιδρυμάτων παροχής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Τα Κολλέγια, σαν πάροχοι Μετα-δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ήρθαν σε συμφωνία με ξένα πανεπιστήμια, τόσο χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και με χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης (πχ Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής), και προσφέρουν Προπτυχιακά και Μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών σε καθεστώς δικαιόχρησης (franchise).
Τι είναι όμως αυτό το καθεστώς δικαιόχρησης (franchise);
Στην ουσία τα Κολλέγια είναι φορείς – παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων στην Ελλάδα έχοντας σαν αποτέλεσμα να προσφέρουν τα προγράμματα σπουδών των ξένων πανεπιστημίων με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις που κάποιος τα παρακολουθεί στο μητρικό πανεπιστήμιο.
Για παράδειγμα, κάποιος που παρακολουθεί σε Κολλέγιο στην Ελλάδα πρόγραμμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Κεντρικού Λάνκασαϊρ (University of Central Lancashire) και κάποιος που παρακολουθεί Ψυχολογία στο campus του μητρικού Πανεπιστημίου στην Αγγλία, διδάσκονται την ίδια ύλη, ακολουθούν το ίδιο πρόγραμμα σπουδών, η φοίτηση διέπεται από τους ίδιους όρους, οι εργασίες και οι εξετάσεις μαθημάτων ελέγχονται πλήρως από το μητρικό Πανεπιστήμιο καθώς από τους καθηγητές του βαθμολογούνται και στο τέλος λαμβάνουν το ίδιο ακριβώς πτυχίο.
Τόσο το πρόγραμμα σπουδών όσο και οι διδάσκοντες ελέγχονται και είναι σε διαρκή επιτήρηση από το μητρικό πανεπιστήμιο, από τους φορείς πιστοποίησης της χώρας προέλευσης του Πανεπιστημίου καθώς και από το Ελληνικό Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων. Οι τίτλοι σπουδών απονέμονται απευθείας από το μητρικό πανεπιστήμιο και αναγνωρίζονται πλήρως, τόσο επαγγελματικά όσο και ακαδημαϊκά, σε όλες τις χώρες. Οι συγκεκριμένοι τίτλοι σπουδών, στην Ελλάδα, λαμβάνουν μόνο επαγγελματική αναγνώριση.
Η αναγνώριση των ξένων Πανεπιστημίων στην Ελλάδα χωρίζεται σε αναγνώριση Επαγγελματικών – δηλαδή να μπορεί να εργαστεί κάποιος με το πτυχίο στην Ελλάδα – και Ακαδημαϊκών – δηλαδή να μπορεί να κάνει επιπλέον σπουδές σε δημόσιο Πανεπιστήμιο στην Ελλάδα. Το αρμόδιο όργανο για τη χορήγηση αναγνώρισης επαγγελματικών δικαιωμάτων και επαγγελματικής ισοδυναμίας για πτυχία τα οποία έχουν αποκτηθεί από Κολλέγια υπεύθυνο είναι το Αυτοτελές Τμήμα Εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας (ΑΤΕΕΝ).
Οι τίτλοι σπουδών μέσω των Ελληνικών Κολλεγίων είναι πτυχία αλλοδαπών Πανεπιστημίων, δηλαδή απονέμεται από το μητρικό πανεπιστήμιο και φέρει το γνήσιο υδατογράφημα και τη σφραγίδα του, και έχουν Επαγγελματική και Ακαδημαϊκή αναγνώριση σε όλες τις χώρες εκτός από την Ελλάδα.
Ανάμεσα στα αρνητικά της φοίτησης σε κολλέγιο στην Ελλάδα είναι το γεγονός ότι:
- ένας απόφοιτος έχει Επαγγελματικά δικαιώματα αλλά δεν έχει Ακαδημαϊκά. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να εργαστεί, μετά από απόφαση του ΑΤΕΕΝ, αλλά δεν μπορεί να κάνει επιπλέον σπουδές (μεταπτυχιακό ή διδακτορικό) σε κάποιο δημόσιο ελληνικό δημόσιο Πανεπιστήμιο ή να ακολουθήσει ακαδημαϊκή καριέρα.
- Η απόφαση του ΑΤΕΕΝ επίσης θέλει κάποιο χρονικό διάστημα να ληφθεί το οποίο μπορεί να κυμαίνεται από τρεις μήνες έως κάποια χρόνια ή και να βγει αρνητική.
- Η πιθανότητα ο ΑΤΕΕΝ να μην δώσει σε κάποιον επαγγελματικά δικαιώματα ή να χρειαστεί μεγάλη αναμονή έχει αναγκάσει πολλούς να φύγουν από την Ελλάδα και να αναζητήσουν επαγγελματική αποκατάσταση στο εξωτερικό.
Το αν η απόφαση θα είναι θετική ή αρνητική εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως το πρόγραμμα σπουδών, τα χρόνια σπουδών, το είδος των σπουδών κ.α. Διαφορές στην αναγνώριση και την επαγγελματική αποκατάσταση ανάμεσα στα είδη σπουδών θα συζητηθεί σε επόμενο άρθρο.
Μιας και αναφερθήκαμε όμως σε κάποια αρνητικά του να φοιτήσει κάποιος σε Κολλέγιο, ας δούμε και κάποια θετικά.
Αρχικά, όπως είπαμε και στην αρχή αυτού του άρθρου, εφόσον η Ελλάδα δεν έχει ιδιωτικά Πανεπιστήμια, τα Κολλέγια είναι ένας τρόπος να σπουδάσει κάποιος αυτό που επιθυμεί χωρίς την ταλαιπωρία των Πανελληνίων ή να αποκτήσει πτυχίο ξένο χωρίς να ξενιτευτεί.
Είναι μια επιλογή για:
- κάποιον που πέρασε στις Πανελλήνιες αλλά όχι σε αντικείμενο που πραγματικά να τον ενδιαφέρει
- κάποιον που αποφάσισε να αλλάξει σπουδές, κάποια στιγμή στη φοίτησή του, ξεκίνησε αργά να βρει τι του αρέσει
- κάποιον που θέλει να αλλάξει καριέρα
- κάποιον που έχει υποχρεώσεις στη ζωή του και δεν μπορεί ή δεν θέλει να φύγει από την πόλη ή τη χώρα του αλλά θέλει Πανεπιστημιακές σπουδές
- κάποιον που θα μπορούσε να φύγει αλλά δεν έχει την οικονομική δυνατότητα
Αν κάποιος αποφασίσει να σπουδάσει σε μια άλλη χώρα, τα έξοδα που θα έχει σε σχέση με τα δίδακτρα ενός Κολλεγίου θα είναι πολύ μεγαλύτερα. Το ίδιο ισχύει και με έναν σπουδαστή δημόσιου ελληνικού Πανεπιστημίου που θα πρέπει να φύγει από την πόλη του.
Τα κολλέγια σε πολλές περιπτώσεις προσφέρουν υποτροφίες έως και 100% των διδάκτρων, υπό προϋποθέσεις. Αντιλαμβάνεται κανείς πόσο μειώνεται το κόστος σπουδών σε μια τέτοια περίπτωση.
Βέβαια, και τα Κολλέγια έχουν κάποιες προδιαγραφές εισόδου τις οποίες συζητάει κάποιος με το Κολλέγιο ή τα Κολλέγια της επιλογής του.
Ακόμα μια παράμετρος που παίζει ρόλο στο κατά πόσο τελικά είναι καλή επιλογή το Κολλέγιο, είναι οι στόχοι που βάζει κάποιος για την επαγγελματική του πορεία για παράδειγμα:
- Θέλει τις γνώσεις για να ξεκινήσει να εργάζεται μόνος του ή να ανοίξει δική του επιχείρηση.
- Ενδιαφέρεται να εργαστεί στο δημόσιο. Για να υπάρξει αυτή τη δυνατότητα αρκεί το πτυχίο τους και το πρόγραμμα που έχουν ακολουθήσει να αναγνωριστεί από τον ΑΤΕΕΝ.
- Ενδιαφέρεται για καριέρα σε οποιαδήποτε άλλη χώρα του εξωτερικού.
- Ενδιαφέρεται να εργαστεί στη χώρα απόκτησης του πτυχίου όπου έχει τη δυνατότητα να εγγραφεί στον αντίστοιχο Επαγγελματικό Σύλλογο.
Τέλος, τα Κολλέγια ακολουθούν τα προγράμματα των ξένων Πανεπιστημίων και συνεπώς το εκπαιδευτικό σύστημα είναι σύμφωνο με τα ξένα δεδομένα και όχι με τα ελληνικά. Αυτό για κάποιον μπορεί να αποτελέσει τροχοπέδη ή αντίθετα να γίνει πηγή ενθουσιασμού. Αυτό εξαρτάται από το πόσο γνώριμος είναι σε κάποιον ο τρόπος σπουδών, τα γούστα του, την προσωπικότητά του κ.α.
Στα Κολλέγια της Ελλάδας υπάρχουν αγγλόφωνα αλλά και ελληνόφωνα προγράμματα. Οπότε είναι επιλογή και για:
- εκείνους που μιλούν μόνο ελληνικά και όχι αγγλικά
- εκείνους που μιλούν μόνο αγγλικά αλλά όχι ελληνικά.
Για τους αλλοδαπούς που ζουν στην Ελλάδα ή για κάποιους που ηθελημένα έρχονται να σπουδάσουν εδώ σε Κολλέγιο από το εξωτερικό, είναι ιδανικό, και φυσικά το πτυχίο είναι σίγουρα αναγνωρισμένο στη χώρα τους και επαγγελματικά και ακαδημαϊκά.
Συνοψίζοντας, τα Κολλέγια δεν είναι τίποτε παραπάνω από πάροχοι τίτλων σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μέσω συμφωνιών δικαιόχρησης (franchise) και οι απόφοιτοι είναι πτυχιούχοι του μητρικού πανεπιστημίου και σε καμία περίπτωση πτυχιούχοι του εκάστοτε κολλεγίου. Η φοίτηση σε κολλέγιο στην Ελλάδα συναντά και υπέρ π.χ. φοίτηση στη χώρα επιλογής αλλά και κατά όπως η μη ακαδημαϊκή αναγνώριση, τουλάχιστον όπως είναι τα πράγματα επί του παρόντος, και ο καθένας επιλέγει ανάλογα με την περιοχή στην οποία θέλει να σπουδάσει, τον τρόπο εκμάθησης και διδασκαλίας που θέλει, την γλώσσα στην οποία θέλει το πρόγραμμα σπουδών του, τη χώρα στην οποία θέλει να εργαστεί κ.α.
