Γράφει η Νικόλ Φιλιπποπούλου
Για καταιγισμό περιστατικών εκφοβισμού εις βάρος των καθηγητών των ιδιωτικών σχολείων προειδοποιεί η ΟΙΕΛΕ, σε σχετική της ανακοίνωση, καλώντας την πολιτεία και τη διεύθυνση των αντίστοιχων ιδρυμάτων, να λάβουν άμεσα προστατευτικά μέτρα για τον περιορισμό τους.
Συγκεκριμένα, σε ανακοίνωσή της, κάνει έκκληση στις διοικήσεις των ιδιωτικών σχολείων «να συμπεριλάβουν στον εσωτερικό τους κανονισμό, ρήτρα προστασίας των εκπαιδευτικών από ισχυρές γονεϊκές πιέσεις, που ενδέχεται να αλλοιώσουν την εκπαιδευτική διαδικασία και να καταστρατηγήσουν τα δικαιώματα των παιδιών σε ισονομία και αξιοκρατία».
Αξίζει να σημειωθεί, ότι οι πιέσεις των γονέων εις βάρος δασκάλων και καθηγητών αφορούν σε μεγάλο ποσοστό τη βαθμοθηρική τους αντίληψη, καταλήγοντας πολλές φορές, σε ακραίο βαθμό παραβιαστικές, θίγοντας ακόμα και πολιτικές πεποιθήσεις των διδασκόντων.
Η ματιά για ευθύνες στρέφεται σε ποικίλα μέτωπα, ξεκινώντας από τις ίδιες τις διοικήσεις των σχολείων, καθώς, όπως είναι γνωστό, τα φαινόμενα αυτά δεν είναι πρωτόγνωρα, αλλά απαριθμούν πολλά χρόνια εθελοτυφλίας, ρευστότητας των ορίων κι αποστασιοποίησης των ίδιων των διευθύνσεων από το πρόβλημα, ειδικά σε περιπτώσεις πιέσεων από γονείς με ιδιαίτερη εξουσιαστική δύναμη. Στο ίδιο πλαίσιο, ωστόσο, η ματιά στρέφεται κι εναντίον της πολιτείας, καθώς το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο αυτή τη στιγμή, αδυνατεί να προασπιστεί τα στοιχειώδη δικαιώματα των εκπαιδευτικών των ιδιωτικών σχολείων, που πέφτουν θύματα τέτοιου είδους μεταχείρισης.
Όπως εξηγεί η ΟΙΕΛΕ, «σε κάποιες περιπτώσεις ισχυρών γονέων, υπάρχει κίνδυνος ένα σχολείο να προτιμήσει να «θυσιάσει» έναν εκπαιδευτικό, προκειμένου να μην χάσει έναν καλό «πελάτη». Η κατάσταση αυτή δεν εγγυάται διαδικασίες διαφάνειας κι αξιοκρατίας, με αποτέλεσμα, πέρα από τα εργασιακά δικαιώματα, να θίγονται θεμελιώδη δικαιώματα των παιδιών».
Ακολουθεί αναλυτικά η ανακοίνωση της ΟΙΕΛΕ:
«Το φλέγον, για την εκπαιδευτική επικαιρότητα, ζήτημα του εκφοβισμού στα σχολεία, και ειδικότερα στην ιδιωτική εκπαίδευση, απαιτεί διερεύνηση και προσεκτική αντιμετώπιση τόσο από την πολιτική ηγεσία, όσο και από τις διοικήσεις των σχολείων. Η ΟΙΕΛΕ, ζητά σήμερα από τις διοικήσεις των ιδιωτικών σχολείων, να συμπεριλάβουν στον εσωτερικό τους κανονισμό, ρήτρα προστασίας των εκπαιδευτικών από ισχυρές γονεϊκές πιέσεις, που ενδέχεται να αλλοιώσουν την εκπαιδευτική διαδικασία και να καταστρατηγήσουν τα δικαιώματα των παιδιών σε ισονομία και αξιοκρατία.
Η Ομοσπονδία μας έχει αναδείξει, το τελευταίο διάστημα, με ανακοινώσεις της, αλλά και με παρέμβαση στο Συνήγορο του Παιδιού, το φαινόμενο των γονεϊκών πιέσεων σε εκπαιδευτικούς των ιδιωτικών σχολείων, προκειμένου να εξασφαλιστούν υψηλότεροι βαθμοί κι ευνοϊκότερη «μεταχείριση». Έχουμε καταγράψει περιπτώσεις πίεσης από γονείς για απολύσεις ιδιωτικών εκπαιδευτικών, ακόμη και για τις πολιτικές τους πεποιθήσεις! Η παρέμβαση του Διευθυντή της Καθημερινής, κ. Αλ. Παπαχελά, με άρθρο του για το θέμα, δείχνει ότι το φαινόμενο είναι ιδιαίτερα έντονο κι αποτελεί ένδειξη μιας βαθύτερης κοινωνικής παθογένειας.
Με βάση το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει την ιδιωτική εκπαίδευση, οι εκπαιδευτικοί είναι εντελώς ανυπεράσπιστοι. Οι απολύσεις είναι ελεύθερες, χωρίς καμιά αξιολογική διαδικασία, κι έτσι η γονεϊκή πίεση είναι συχνά ιδιαίτερα «αποτελεσματική». Σε κάποιες περιπτώσεις ισχυρών γονέων, υπάρχει κίνδυνος ένα σχολείο να προτιμήσει να «θυσιάσει» έναν εκπαιδευτικό, προκειμένου να μην χάσει έναν καλό «πελάτη». Η κατάσταση αυτή δεν εγγυάται διαδικασίες διαφάνειας κι αξιοκρατίας, με αποτέλεσμα, πέρα από τα εργασιακά δικαιώματα, να θίγονται θεμελιώδη δικαιώματα των παιδιών. Ταυτόχρονα, όμως, οι πιέσεις και παρεμβάσεις αυτές απειλούν την παιδαγωγική αυτονομία των εκπαιδευτικών, με αποτέλεσμα να πλήττεται η ποιότητα του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου.
Για να προστατευθεί το εκπαιδευτικό αγαθό, τα δικαιώματα των παιδιών, η ισονομία, θα πρέπει να υπάρξει ένα στοιχειώδες πλαίσιο υποστήριξης του εκπαιδευτικού. Τόσο με νομοθετικές αλλαγές, στο πλαίσιο της ιδιωτικής εκπαίδευσης, όσο και με πρωτοβουλίες από τις διοικήσεις των ιδιωτικών σχολείων. Για το δεύτερο, η ΟΙΕΛΕ κατέθεσε πρόταση στις διοικήσεις των ιδιωτικών σχολείων, ώστε να προστεθεί στον εσωτερικό τους κανονισμό, διάταξη που να προβλέπει την προστασία της παιδαγωγικής αυτονομίας από το γονεϊκό bullying. (Ήδη κάποια σχολεία διαθέτουν τέτοιες ρήτρες). Η προτεινόμενη διάταξη που επεξεργάστηκε ο νομικός μας σύμβουλος Γ. Μελισσάρης, αναφέρει τα ακόλουθα:
«Το Σχολείο δεσμεύεται για την προστασία των εκπαιδευτικών που υπηρετούν σε αυτό και τη διατήρηση ενός χώρου εργασίας χωρίς παρενοχλήσεις και εκφοβισμούς, προερχόμενους από τους γονείς ή/και εν γένει πρόσωπα τα οποία έχουν την κηδεμονία μαθητή του σχολείου και δηλώνει τη μηδενική του ανοχή σε τέτοιας μορφής συμπεριφορές, με σκοπό την εξασφάλιση ενός εργασιακού περιβάλλοντος όπου κυριαρχεί ο σεβασμός στην επιστημονική αυτονομία και επαγγελματική ανεξαρτησία των εκπαιδευτικών και στην προσωπική αξιοπρέπεια και θα ενεργήσει δυναμικά στην πρόληψη κάθε είδους παρενόχλησης προέρχεται από τα ανωτέρω πρόσωπα.
Για το λόγο αυτό οι γονείς οφείλουν να αναγνωρίζουν και σέβονται την επαγγελματική αυτονομία και την εξειδίκευση των εκπαιδευτικών του Σχολείου. Δεσμεύονται να μην παρεμβαίνουν στην αξιολόγηση των μαθητών/τριών, σε θέματα επιλογής διδακτικών μεθόδων, επιλογής διδάσκοντα, κατανομής μαθητών/τριών σε τμήματα και επιβολής παιδαγωγικών μέτρων. Αναγνωρίζουν επίσης ότι τέτοιες αποφάσεις ανήκουν στην αρμοδιότητα των εκπαιδευτικών και της Διεύθυνσης του Σχολείου, ενώ παράλληλα καλλιεργούν αυτή την αντίληψη και στα παιδιά τους. Περαιτέρω, δεσμεύονται να μην προβαίνουν και διατυπώνουν οποιοδήποτε σχόλιο, διαμαρτυρία ή αξίωση είτε προς τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς είτε προς τη διοίκηση/διεύθυνση του σχολείου, που να αφορά τον τρόπο άσκησης του εκπαιδευτικού έργου, ιδίως σε σχέση με την καθημερινότητα μέσα στην τάξη, όπως, ενδεικτικά, τη διατύπωση παρατηρήσεων από τους εκπαιδευτικούς στους μαθητές τους για ζητήματα συμπεριφοράς κλπ., υπό την προϋπόθεση ότι η άσκηση του εκπαιδευτικού έργου δεν ξεπερνά τα όρια που τίθενται από την εκπαιδευτική νομοθεσία, τον Κώδικα Δεοντολογίας Εκπαιδευτικών και γενικά κάθε είδους δεσμευτική νομική διάταξη».