Γράφει η Μαρία Χασταλή-Σιταρά
Θυμάμαι τον εαυτό μου στην εφηβεία να προσπαθεί να κατανοήσει τον κόσμο γύρω του. Να νιώθει όλα τα συναισθήματα τόσο έντονα που να μην αντέχει. Θυμάμαι να προσπαθώ να βρω το ‘γιατί’ μέσα από βιβλία αυτοβελτίωσης και ασκήσεις Γνωσιακής Συμπεριφορικής Ψυχοθεραπείας που τότε δε γνώριζα τι ήταν ούτε από προερχόντουσαν αυτές οι ασκήσεις. Ήξερα μόνο το σκοπό τους: να με βοηθήσουν να μάθω καλύτερα τον εαυτό μου. Με τα χρόνια άρχισα να κατανοώ τι με ενοχλεί, τι θέλω να αλλάξω και έκανα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Φτάνοντας στην ηλικία των 22 χρόνων ξεκίνησα να σπουδάζω Ψυχολογία. Μέχρι την ηλικία των 25 είχα επισκεφτεί μια κοινωνική λειτουργό, μια σύμβουλο ψυχικής υγείας και μια ψυχοθεραπεύτρια αλλά χωρίς να συνεχίσω τις συνεδρίες. Ναι, μέχρι τότε είχα κάνει πολλές βελτιώσεις στον εαυτό μου αλλά δεν μπορούσα να σκεφτώ το γιατί κάποια πράγματα μέσα μου ακόμα με ταλαιπωρούσαν. Στη διάρκεια των σπουδών μου έμαθα. Όμως, παρόλο που γνώριζα πλέον τις αιτίες, είχα φτάσει σε ένα σημείο που ναι μεν ένιωθα ακόμα δυσφορία αλλά δεν μπορούσα να κάνω κάτι παραπάνω γι αυτό μόνη μου.
Έτσι, αποφάσισα να ξεκινήσω ψυχοθεραπεία. Η αφορμή της πρώτης επίσκεψης ήταν το μοτίβο που είχα συνειδητοποιήσει ότι έχω στην επιλογή ερωτικών συντρόφων. Ίσως να ήταν πολύ κλισέ ο λόγος αλλά οι ερωτικές σχέσεις είναι πολύ βασικό κομμάτι στην ζωή πολλών ανθρώπων και συνήθως είναι μια μεγάλη κινητήριος δύναμη για εσωτερική αλλαγή. Φυσικά ο πραγματικός λόγος που αναζήτησα ψυχοθεραπεία ήταν πολύ πιο βαθύς και σίγουρα όχι απλός. Έτσι λοιπόν ξεκίνησε ένα ταξίδι εσωτερικής αναζήτησης και συνειδητοποιήσεων. Τώρα, μετά από τόσα χρόνια, συνεχίζω να εξελίσσομαι μέσα από την ψυχοθεραπεία και να αναγνωρίζω και να βελτιώνω πολλά και διαφορετικά κομμάτια της ζωής μου. Για να γίνω πιο συγκεκριμένη όμως, όπως είπα ξεκίνησα με την αφορμή ότι έχω ένα μοτίβο σχέσεων το οποίο αναρωτιόμουν ‘γιατί’ υπάρχει. Αφού βρήκα τον λόγο, το επόμενο βήμα ήταν: ‘τι μπορώ να κάνω για να το αλλάξω;’. Όμως η απάντηση σε αυτό είναι τόσο πολύπλοκη και τόσο βαθιά ριζωμένη που χρειάστηκαν πολλά βήματα για να φτάσω σε ένα επιθυμητό αποτέλεσμα αλλάζοντας όμως έτσι πολλές και διαφορετικές συμπεριφορές αλλά και τρόπο σκέψης.
Για να μην μακρηγορώ, η ζωή μου άρχισε να αλλάζει όταν επικεντρώθηκα με την ψυχοθεραπεύτρια μου στο που κάνω εγώ το λάθος ή τα λάθη στις σχέσεις μου. Παναγία μου! Εγώ έκανα τόσα λάθη; Μια ψυχολόγος; Μα πως; Στην αρχή η άρνηση ήταν εμφανής. Απ’ ότι φαίνεται όμως εκτός από Ψυχολόγος είμαι και άνθρωπος. Και ως άνθρωπος, δεν είναι δυνατό πάντα και για πάντα να βοηθάω μόνη μου τον εαυτό μου ακόμα και ως επαγγελματίας. Κι έτσι, εντοπίζοντας τα λάθη μου μαζί με την θεραπεύτρια μου (και πρακτικά και γνωστικά) και αλλάζοντας έστω ένα τη φορά, η ζωή άρχισε να είναι με το μέρος μου. Άρχισα να αναγνωρίζω τα συναισθήματα μου και να τα εκφράζω, κάτι που δεν είχα μάθει να κάνω ως παιδί. Αργότερα, άρχισα να δέχομαι τα συναισθήματα των άλλων αλλά χωρίς να αναιρώ τα δικά μου. Μετά, έμαθα τη σημαντικότητα των λέξεων ‘ευχαριστώ, παρακαλώ’ αλλά και ‘αυτό είναι πολύ σημαντικό για εμένα’. Έμαθα πως πρέπει να διεκδικώ ότι θέλω γιατί κανείς δε θα το κάνει για εμένα. Αλλά με έναν τρόπο ο οποίος να υποδηλώνει σεβασμό όχι μόνο προς τον εαυτό μου αλλά και προς τους άλλους. Έτσι μειώθηκαν οι εντάσεις στις οποίες πολλές φορές στον παρελθόν ένιωθα πληγωμένη και μόνη.
Έμαθα τη δράση – αντίδραση και πως ότι κάνω έχει ένα αντίκτυπο είτε θετικό είτε αρνητικό στις σχέσεις μου οπότε αν θέλω να αλλάξει η σχέση πρέπει πρώτα να αλλάξω εγώ. Έμαθα πως αυτά που με πληγώνουν περισσότερο είναι οι προσδοκίες που έχω από τους άλλους όταν κρίνω από το ‘τι θα έκανα εγώ’ και όχι από το ‘τι μπορεί ο άλλος να μου δώσει’. Έμαθα πώς να αναγνωρίζω αυτό που νιώθω την ώρα που το νιώθω και πώς να ανταποκρίνομαι όσο πιο άμεσα γίνεται, κάτι που μου ήταν πολύ δύσκολο καθώς κατευθείαν έμπαινα σε θέση άμυνας και σε μια σειρά δικαιολογιών που δε χρειαζόταν. Έπρεπε όμως πρώτα να καταλάβω πότε κάποιος γίνεται επιθετικός ή παθητικά επιθετικός και να συνειδητοποιήσω ότι αυτό δε μου αξίζει και δεν έχω καμία υποχρέωση να το ανεχτώ. Έμαθα πως ακριβώς να μεταφέρω αυτό που αισθάνομαι στον άνθρωπο απέναντι μου ώστε αντί η σχέση μας να καταρρεύσει, να δυναμώσει, και να γίνει πιο ουσιαστική και βαθιά. Γιατί όλοι οι άνθρωποι είμαστε διαφορετικοί και οι συγκρούσεις είναι πολλές φορές αναπόφευκτες αλλά αυτό δε σημαίνει ότι αγαπιόμαστε ή σεβόμαστε λιγότερο ο ένας τον άλλο αλλά ότι έχουμε μάθει να επικοινωνούμε και να εκφραζόμαστε με συγκεκριμένο και πολλές φορές λάθος τρόπο.
Τέλος, έμαθα να μην παίρνω προσωπικά ό,τι λένε ή κάνουν οι άλλοι γιατί στην πραγματικότητα προέρχονται από μέσα τους και δεν είναι προσωπικό προς τα εμάς. Αυτό το θεωρώ το μεγαλύτερο επίτευγμά μου στο κομμάτι της προσωπικής μου ανάπτυξης. Πλέον όταν συμβαίνει αυτό, τα συναισθήματα θυμού τα οποία προερχόντουσαν από τις σκέψεις ότι ο άλλος δε με καταλαβαίνει, δε με σέβεται, δε με αποδέχεται, με προσβάλει κτλ αντικαταστάθηκαν με συναισθήματα ηρεμίας και γαλήνης τα οποία βοηθούν και στην εξέλιξη της οποιαδήποτε σχέσης αλλά και στην ψυχική μου υγεία. Σίγουρα έχω πολλά ακόμα να μάθω, και σίγουρα το ταξίδι αυτό δεν είναι εύκολο. Θα υπάρξουν στιγμές που ίσως θα κλάψεις, θα συγκινηθείς, θα θυμώσεις αλλά αξίζουν για τις στιγμές που θα νιώσεις περηφάνια και χαρά που κατάφερες να βελτιώσεις τόσο πολύ τον εαυτό σου ώστε να είσαι όλο και πιο κοντά στην αίσθηση της ολοκλήρωσης, της αγάπης, της ηρεμίας και της γαλήνης.
